نام لیزر و دستگاه‌های لیزری را زیاد شنیده اید. لیزر در حقیقت دستگاهی است که نور را به شکل پرتوهایی موازی باریک که همگی شان طول موج یکسانی دارند ساطع می کنند. واژه لیزر که کلمه ای انگلیسی است به معنی تقویت نور به روش گسیل القایی تابش است. کاربردهای لیزر بسیار وسیع و متنوع می باشد. از پزشکی گرفته تا استفاده در رشته های مهندسی و تخصصی صنعتی. کاربرد لیزر در اندازهگیری و بازرسی هم یکی از مهمترین موارد به خدمت گرفتن این اشعه است که قصد داریم در این مقاله به تشریح آن بپردازیم.
لیزر چگونه در رشته مهندسی سازه و رشته های صنعتی کاربرد پیدا کرده است؟
در رشته های مهندسی و صنعتی، لیزر می تواند در هم‌محور کردن ماشین آلات در صنایعی همچون هواپیماسازی و ساخت بناهایی مانند پل و تونل و..کاربرد فراوان داشته باشد. کاربرد لیزر در اندازهگیری و بازرسی، به اندازهگیری مسافت ها هم برمی گردد. اندازهگیری طول مکانی با فرستادن موج لیزر با توان و طول موج مشخص، و اندازهگیری اعداد به دست آمده از طریق روش های مختلف. در حقیقت استفاده از لیزر در نقشه کشی.
مورد بعدی استفاده لیزر در ذخیره اطلاعات بر روی دیسک های صوتی و تصویری می باشد.( سی دی‌ها)
مورد بعدی استفاده و کاربرد لیزر در اندازه گیری و بازرسی؛ نقل و انتقال دیتاها در حافظه کامپیوترهاست.
متر لیزری و آشنایی با نحوه کار و عملکرد آن
همانطور که در قسمت قبل هم عنوان کردیم، کاربرد لیزر در اندازهگیری و بازرسی، در اندازهگیری مسافت ها در نقشه کشی های حرفه ای می تواند باشد. اما در اندازه گیری های ساده تری هم می توان از لیزر استفاده کرد. در این رابطه بهتر است با متر لیزری بیشتر آشنا شویم. متر لیزری وسیله ای است که با کمک اشعه لیزر می توانیم فاصله بین دو جسم را مشخص کنیم.
نحوه کار این لیزرها به این ترتیب است که یک پالس از لیزر به سمت جسم و هدف موردنظر فرستاده شده و بعد از برخورد آن پالس به هدف و بازگشت مجدد آن به سمت دستگاه، می توان فاصله موردنظر را تا هدف تعیین کرد. تعیین فاصله با فرمول هایی در دستگاه مبنی بر زمان رفت و برگشت و سرعت نور محاسبه می‌شود.
اگر نیاز به خدمات برش لیزر دارید ما در صدرا لیزر در خدمت شما هستیم.
اندازهگیری مسافت ها با کمک متر لیزری در نقشه کشی، فرایندهای نظامی و ساخت و ساز و…کاربرد دارند. اما می توانیم از آنها در نصب کابینت، نصب هرگونه قاب و فریم، نصب کاغذ دیواری و سقف کاذب و… هم استفاده کنیم.
با کمک متر لیزری، اندازهگیری بسیار دقیق بوده و کمتر دچار مشکل خواهیم شد. به این ترتیب هم سرعت عمل در حین کار بالاتر خواهد رفت و هم با کم شدن درصد خطا، احتمال ایجاد هزینه های اضافه و دوباره‌کاری هم به میزان چشمگیری کاهش خواهند یافت.
البته یکی از مشکلاتی که درهنگام استفاده از متر لیزری با آن درگیر خواهیم بود اینست که برای اندازه گیری هیچ مانعی در برابر پرتو لیزر نباید وجود داشته باشد و همچنین در مکانهای دارای انحنا کاربرد این دستگاه به صفر می رسد!
کاربرد لیزر به عنوان یک متر می تواند بسیار مهم و مفید واقع شود. با کمک این فاصله سنج لیزری می توانیم جدا از اندازه گیری های کوتاه و محدود، در علومی مانند زمین شناسی هم از آن بهره ببریم. مثلا می توانیم فاصله دو پدیده زمین شناسی را از هم اندازه بگیریم. مثل فاصله دو کوه. حتی می توانیم از این هم فراتر رفته و از این تکنولوژی در علوم هوا و فضا هم استفاده کرد. مثلا در اندازهگیری فاصله ماهواره‌ها تا زمین یا مانند این موارد!
کاربرد لیزر در اندازهگیری و بازرسی به عنوان یک سرعت سنج
اشعه لیزر می تواند به عنوان یک مرجع برای تعیین سرعت جامدات و مایعات در فضاها و محیط‌های گوناگون، به کار رود. روشی که در این فرایند به کار می رود، سرعت سنجی دوپلری است.
مثلا با تاباندن اشعه لیزر درون مایع و میزان پراکندگی اشعه، و تفاوت فرکانس نور ورودی و خروجی، با توجه به اثر دوپلر، سرعت مایع را می توان محاسبه کرد. به این ترتیب با بیشترین میزان دقت، می توانیم سرعت نور در جامدات و مایعات را محاسبه کنیم که این مطلب در انواع تحقیق های صنعتی و حتی در موارد پزشکی و ارائه دستاوردهای جدید می تواند کمک‌کننده باشد.
کاربرد لیزر در گرافیک لیزری(چاپگرهای لیزری)
اگر بخواهیم به یکی از معمول ترین کاربرد لیزر در اندازهگیری و بازرسی بپردازیم، حتما باید نام گرافیک لیزر را بیاوریم. چاپگرهای لیزری یا همان پرینترهای لیزری، انواعی از پرینترها هستند که به سرعت توانسته است جای خود در بازار باز کند و همچنین معایب نسل قبلی پرینترها یعنی پرینترهای جوهرافشان را از بین ببرند.
با کمک نیروی الکتریسیته و البته اشعه های نوری با طول موج مشخص(لیزر) الگوی چاپ را که در کامپیوتر وجود دارد( فایل ها ) روی کاغذ به چاپ می رساند.
داخل این پرینتر که سازوکاری شبیه به دستگاه های فتوکپی دارد، قطعه ای به نام درام وجود دارد که وقتی اشعه لیزر به آن تابانده می شود، شروع به چرخش می کند و الگوی چاپ یا همان دیتاهای کامپیوتر بر روی درام مشخص می شود. کاغذ گرم شده، جوهر تونر بر روی کاغذ چسبیده و دیتاها یا همان الگوی چاپ بر کاغذ چاپ می شود.
کلام نهایی
همانطور که مشاهده کردید، کاربرد لیزر در اندازهگیری و بازرسی، بسیار متنوع بوده و جالب است بدانید که این تنها بخشی از کاربردهای مهم و اساسی این تکنولوژی برپایه علم فیزیک، می باشد. شاید استفاده از لیزر در پزشکی همچون کاربرد در انواع عمل های جراحی، مراقبتهای پوست و زیبایی و ترمیم، نشاندهنده اهمیت این دستگاه در حوزه درمان باشد. امروزه لیزر نقش چاقو را برای متخصصین جراحی پیدا کرده است. البته با کمترین میزان آسیب و تهاجم به بدن و بیشترین اثرگذاری در روند درمان و تسریع در دوره نقاهت با کمترین خطرات احتمالی بعد از عمل مانند انواع عفونت ها.
در بحث پیرامون این مقاله شرکت کنید!